Zaburzenie lękowe – przydatne wskazówki

Zaburzenie lękowe to problem, który może wymagać kompleksowych rozwiązań. Zrozumienie podstawowych mechanizmów i strategii w procesie wygaszania lękowych myśli i objawów to dobry fundament. Istnieją jednak pewne dodatkowe wskazówki, które warto w tym zakresie przyswoić.

1) Poszerzaj wiedzę na temat zaburzeń lękowych i testuj różne podejścia

Jeśli dopiero poznajesz mechanizm zaburzenia lękowego, bardzo zachęcam Cię do poszerzania wiedzy na ten temat. Zrozumienie, na jakich zasadach generujesz i podtrzymujesz stan lękowy i co możesz zrobić, aby przerwać ten cykl, jest czymś absolutnie fundamentalnym. Najważniejsza jest świadomość, że zaburzenie lękowe to zbiór pewnych nawyków i sposobów funkcjonowania. Oznacza to, że jesteśmy w stanie wpłynąć na zaburzony stan emocjonalny i powoli wygaszać objawy i myśli lękowe, a następnie wrócić do normatywnego stanu.

Aby ułatwić swoim klientom pracę terapeutyczną, stworzyłem uproszczony model 4 kluczowych strategii, które umożliwiają przepracowanie zaburzenia lękowego. Proces ten koncentruje się na koncepcjach, takich jak:

• ucinanie kompulsji myślowych/behawioralnych
• bezwarunkowa akceptacja
• świadomość zjawiska fuzji poznawczej
• konstruktywna mowa wewnętrzna

Mimo że wierzę we własną propozycję rozwiązań, zdaję sobie sprawę, że nie będzie ona idealna dla każdego. Słyszałem o różnych przypadkach, gdzie nieco inne podejście do problemu zadziałało. Dlatego warto testować różne strategie, ale robić to z głową i być w stosunku do nich elastycznym!

Moją wskazówką byłoby dać sobie przynajmniej trzy miesiące na przetestowanie danego procesu lub metody. Czytanie i wdrażanie różnych innych rozwiązań w tym czasie, nie ma większego sensu. W ten sposób możemy sobie zaszkodzić, ponieważ cały dotychczasowy wysiłek skoncentrowany na zupełnie innych założeniach najpewniej pójdzie na marne i negatywnie wpłynie na naszą wiarę w możliwość przepracowania zaburzenia.

Zawsze powtarzam klientom, żeby sami starali się dostrzegać pewne zależności, aby „łączyli kropki” i na własnej skórze przekonali się, co działa w ich przypadku. Świadomość tych rzeczy przychodzi z czasem, gdy zdążyliśmy przez pewien okres konsekwentnie pracować z różnymi strategiami.

2) Pracuj nad bezwarunkową akceptacją cierpienia związanego z zaburzeniem

Dyskomfort i niepewność, która wiąże się z aktywnym zaburzeniem lękowym, jest czymś nieuniknionym. Dziwne byłoby przecież, gdyby lęk był czymś przyjemnym i w pełni przewidywalnym, prawda? Wzburzony stan emocjonalny może powodować również rozdrażnienie, poczucie bezsilności, przygnębienie, smutek, frustrację i poczucie winy. Mowa też o możliwości częstego pojawiania się silnych objawów psychosomatycznych, natrętnych i przerażających myśli, czy obaw.

Dodatkowo należy mieć świadomość, że po kilku dniach, a nawet tygodniach, w których nastąpiła duża poprawa, może przyjść kryzys. Walka z lękiem nie ma jednak żadnego sensu, a wręcz działa w sposób destrukcyjny, bo to tak jakby walczyć samemu ze sobą.

Jeśli bezwarunkowo zaakceptujesz, że czas wśród bliskich, oglądanie filmu, spacer czy praca nie będzie tak przyjemnym doświadczeniem podczas aktywnego zaburzenia lękowego, uwolnisz się od dodatkowej presji. Kiedy wewnętrznie nauczymy się przywalać na to, że najbliższe godziny, a nawet miesiące będą dla nas trudne, zdejmujemy z siebie ogromny ciężar. Dopiero wtedy objaw lękowy, czy natrętna myśl ma szansę się wygasić.

Kluczem jest przyjąć lęk i wszystkie objawy z nim związane jako tymczasowego towarzysza. Nie musimy go lubić ani się do niego przywiązywać, ale jeśli pozwolimy mu być i nie damy mu się specjalnie sprowokować, to straci on nami zainteresowanie. Wówczas lęk będzie coraz częściej odpuszczał, bo przestaniesz generować presję, aby jak najszybciej pozbyć się zaburzenia. Oswajaj więc objawy i myśli lękowe, pozwól im wybrzmieć, jednocześnie nie poświęcając im szczególnej uwagi i czasu.

Nie możesz więc nieustannie poddawać analizie myślowej tego problemu, nie możesz nieustannie odwiedzać kolejnych specjalistów i zastanawiać się, co jest z Tobą nie tak, bo to oznaczałoby brak akceptacji stanu, z którym się rzeczywiście zmagasz. Dlatego absolutną podstawą jest mimo silnych objawów zaufać, że cierpimy na aktywne zaburzenie lękowe. Stan ten generuje mnóstwo nieracjonalnych obaw, którym nie warto poświęcać czasu i uwagi, ponieważ to właśnie koncentracja na nich podtrzymuje poczucie zagrożenia i zamyka nas w pętli zaburzenia.

3) Zbuduj racjonalną postawę wobec objawów i myśli lękowych

Umysł w przypadku aktywnego zaburzenia lękowego przypomina fabrykę negatywnych, przerażających treści. Przez pryzmat emocji lęku dostrzegamy zagrożenia, które realnie nie istnieją, jesteśmy wyczuleni na wszelkie objawy pochodzące z ciała i zmagamy się z natrętnymi myślami. To wszystko jednak nie jest w stanie jakkolwiek Ci zagrozić!

Poza dyskomfortem i napięciem, zaburzenie lękowe nie ma na Ciebie rzeczywistego wpływu. Życie toczy się swoim zwyczajnym tempem, a obawy, które Cię nawiedzają, są dosłownie emocjonalną iluzją. Mając tego świadomość, dobrze jest praktykować racjonalną postawę wobec myśli i objawów lękowych.

Oznacza to, że warto jak najczęściej dostrzegać nieracjonalność własnych obaw, ignorować je, ośmieszać i puszczać nad nimi kontrolę. Przecież one wszystkie są żartem, iluzją! Jeśli jednak zaczniesz zawierzać własnym emocjom w aktywnym zaburzeniu lękowym, nieustannie będziesz dawać znać swojemu systemowi psychicznemu, że coś Ci grozi.

Oczywiście w pierwszych etapach pracy nad racjonalną postawą, lęk się nasili i będzie za wszelką cenę próbować zwrócić Twoją uwagę poprzez objawy i natrętne myśli. Twoim zadaniem jest wtedy kontynuować racjonalne spojrzenie na obawy i w porę je ucinać. W przypadku natrętnych myśli ten proces wygląda mniej więcej w ten sposób:

Na pewnym etapie należy mimo wzburzonych emocji widzieć w lękowych obawach ich absurdalność. Proces ten może zająć trochę czasu, jeżeli jednak konsekwentnie będziesz pracować nad racjonalnym spojrzeniem na własne lęki i równocześnie zaczniesz je ignorować, natrętne myśli i objawy zaczną się wygaszać.

4) Zaakceptuj, że praca nad zaburzeniem wymaga czasu i skup się na swoim życiu

Praca nad zaburzeniem lękowym przypomina maraton, nie sprint, zatem cierpliwość jest naszym sprzymierzeńcem. Dodać trzeba również, że proces ten nie jest linearny i choć czasem może wydawać się, że zrobiło się ogromny postęp, to pewne objawy/natrętne myśli mogą tymczasowo wrócić. W tym wszystkim warto dać sobie pełne prawo do tego, że stan może się pogorszyć i to jest okej, ponieważ kryzysy są naturalną częścią pracy nad sobą.

W trudniejszych momentach skupienie się na swoim życiu, czyli pasjach, relacjach, pracy i innych zajęciach, pomoże Ci na dłuższą chwilę uwolnić Twoją uwagę od zaburzenia. Pamiętaj, że mimo objawów lękowych możesz robić dosłownie wszystko, co sprawia, że koncentrujesz się na wartości, jaką jest pełne i satysfakcjonujące życie.

Jeśli zmagasz się z aktywnym zaburzeniem lękowym, serdecznie zapraszam do zapoznania się z moimi usługami: Zaburzenia lękowe i stres.