Jak uzdrowić Wewnętrzne Dziecko?

Jak uzdrowić Wewnętrzne Dziecko? Jak dotrzeć do głęboko zakorzenionych potrzeb i przepracować bolesne emocje z okresu dzieciństwa? W tym wpisie pokrótce postaram się odpowiedzieć na te pytania.

Niezrealizowane potrzeby z okresu dzieciństwa

Praca z częściami bywa kluczowym elementem pracy terapeutycznej. Gdy zastanawiamy się: „Jak uzdrowić Wewnętrzne Dziecko”, staramy się przede wszystkim odkryć potrzeby, które nie zostały zrealizowane w okresie dzieciństwa. Czasem trudno jest jednak do nich dotrzeć (np. w wyniku tego, że jako dzieci nie mogliśmy nikomu zaufać). Zdarza się również, że nie potrafimy współczuć naszemu Wewnętrznemu Dziecku. Z reguły jest to efekt emocjonalnego odcięcia się od cierpienia części, które jest dla nas z jakichś powodów zagrażające.

Jeśli jako dziecko doznałeś/aś traumatycznych doświadczeń, istnieje ryzyko, że nawiązanie kontaktu z Wewnętrznym Dzieckiem otworzy pewne emocjonalne rany. Emocje wynikające z tego stanu mogą być dla Ciebie nadmiernie przytłaczające. Mówimy wówczas o zjawisku tzn. retraumatyzacji, które to może skutkować poważnymi konsekwencjami dla Twojego zdrowia psychicznego.

UWAGA: Jeśli zauważysz silną reakcję w postaci np. doświadczenia lęku lub smutku wynikającą z kontaktu z Wewnętrznym Dzieckiem, koniecznie sięgnij po pomoc specjalisty w tym zakresie (psychologa bądź psychoterapeuty). Kontynuowanie tego rodzaju pracy na własną rękę mogłoby być w takiej sytuacji bardzo ryzykowne.

W tym wpisie opiszę podstawowe metody pracy z Wewnętrznym Dzieckiem, które można stosować samodzielnie (pod warunkiem, że kontakt z częścią nie wywołuje w Tobie przytłaczających reakcji emocjonalnych).

Jak uzdrowić Wewnętrzne Dziecko – rola doświadczeń korekcyjnych

Powiedzmy, że Twój rodzic był osobą bardzo krytyczną i karał Cię za każde najdrobniejsze przewinienie w okresie dzieciństwa. Budziło to w Tobie lęk, wstyd i frustrację. Dziś możesz doświadczać  tych samych emocji w relacji z szefem, który co jakiś czas krytycznie odnosi się do Twojej pracy.

Rany Wewnętrznego Dziecka zostają w takiej sytuacji na nowo otwarte. Krytyka pracodawcy obiektywnie nie powinna znacząco wpłynąć na dorosłego, którym jesteś. Cierpienie bierze się wówczas z odtworzenia bolesnych, nieprzepracowanych emocji dziecięcej części.

Dziecięca część, która nie zaznała zdrowej więzi z własnymi rodzicami potrzebuje tzn. doświadczeń korekcyjnych. Jako dorosła osoba możesz jej je zapewnić.

„[…] Nie sposób poradzić sobie z bolesnymi doświadczeniami z przeszłości bez przywoływania tych zagubionych dzieci czy odepchniętych części siebie, wyciągnięcia do nich pomocnej dłoni, okazania im, że są mile widziane, zapewnienia poczucia bezpieczeństwa i sprawienia, że poczują się chciane, potrzebne i docenione.” – Janina Fisher

Doświadczenia korekcyjne to nic innego, jak dostrojenie się do niezaspokojonej potrzeby Wewnętrznego Dziecka, jego obaw lub trudnych emocji, a następnie dokonanie „naprawy” tego doświadczenia. W ten sposób budujemy zdrową więź przywiązaniową, której zabrakło w okresie dzieciństwa.

Nawet po wielu latach trudnych doświadczeń relacyjnych, małe dziecko może poczuć się na nowo bezpieczne. Jako osoby dorosłe stajemy się wtedy odporniejsi psychologicznie (stabilniejsi emocjonalnie) – zupełnie, jak ktoś, kto doznał bezpiecznej więzi z rodzicem na kluczowych etapach rozwoju.

Praca z Wewnętrznym Dzieckiem

Jak nawiązać kontakt z Wewnętrznym Dzieckiem? W procesie terapeutycznym bardzo często dzieje się to w naturalny sposób. Po zaadresowaniu problemu, który budzi nadmierne lub nieadekwatne do sytuacji emocje w dorosłym życiu, na pierwszy plan wysuwa się wizja klienta, w której dostrzega on siebie w wieku np. kilku lat. Dzieje się tak dlatego, ponieważ to właśnie Wewnętrzne Dziecko cierpi w związku z określonym problemem dorosłego.

Jeśli samodzielnie chcemy dotrzeć do dziecięcych części, najłatwiej zrobić to w momencie, gdy doświadczamy trudnych emocji i możemy to zrobić w komfortowych warunkach (przyda się cisza oraz odrobina wolnego czasu).

Pierwszy krok polega na tym, aby skupić się na własnych doświadczeniach emocjonalnych. Najlepiej byłoby je dokładnie określić (np. właśnie doświadczam żalu, poczucia odrzucenia i strachu).

W kroku drugi można dosłownie wyobrazić sobie nawiązywanie kontaktu z Wewnętrznym Dzieckiem na podstawie przeżyć emocjonalnych, które uprzednio nazwaliśmy. Jak wygląda dziecko, które właśnie doświadcza smutku? Jaki ma wyraz twarzy? Gdzie się znajduje? Czego potrzebuje? Jakie lęki mu towarzyszą?

Obawy wyrażane przez dziecięce części są z reguły bardzo skonkretyzowane. Mogą mieć wyraz w strachu przed odrzuceniem, krzywdą, negatywną oceną, byciem niezrozumianym bądź utratą kontroli.

Kiedy już uzyskamy odpowiedź, czego obawia się część, możemy zadać jej nieco bardziej szczegółowe pytania (warto to zrobić tak, jakby rozmowa była prowadzona z dzieckiem): „Dlaczego obawiasz się, że ktoś mógłby Cię skrytykować?”, „Dlaczego boisz się następstw własnej prośby?”, „Czego najbardziej boisz się, że się stanie?”.

Gdy zrozumiemy już trudności Wewnętrznego Dziecka, możemy dotrzeć do własnych pokładów współczucia i się nim podzielić. Sam akt skupienia na potrzebach dziecięcej ma charakter korekcyjny. Podobnie jak płaczący niemowlak, który trafia w objęcia mamy, reagujemy na przykre doświadczenia emocjonalne Wewnętrznego Dziecka, zapewniając mu uwagę, pocieszenie bądź wsparcie.

Czego konkretnie potrzebuje dziecięca część? Odkryjesz to dzięki nawiązaniu z nią kontaktu. Może się okazać, że Twoje Wewnętrzne Dziecko pragnie usłyszeć, że jest wartościowe bez względu na wszystko. A może po prostu cicho liczy, że w końcu ktoś je przytuli.

Każde doświadczenie korekcyjne kawałek po kawałku będzie „naprawiać” bolesne doświadczenia z przeszłości, dzięki czemu Wewnętrzne Dziecko będzie miało szansę (nareszcie) stworzyć zdrową i bezpieczną więź przywiązaniową z dorosłym, której zabrakło w okresie dzieciństwa.